Κακή συμφωνία, ευρύς ανασχηματισμός και στο βάθος εκλογές

Του Βασίλη Γεώργα

Ο Αλέξης Τσίπρας και το κόμμα του βρίσκονται σε πολύ δύσκολη θέση, αλλά δεν έχουν κανένα ορατό συμφέρον να πάνε τώρα σε ρήξη με τους δανειστές ή ταχύτερα σε εκλογές μετά από μια «κακή συμφωνία» για το χρέος.

Η μεγάλη δημοσκοπική διαφορά των τουλάχιστον 15 ποσοστιαίων μονάδων με την αξιωματική αντιπολίτευση και η διάψευση των προσδοκιών που είχε καλλιεργήσει το Μαξίμου για να υποστηρίξει τυχόν πρόωρη προσφυγή στις κάλπες υπό καλύτερες συνθήκες, είναι δύο παράγοντες που για την ώρα κρίνεται πως καθιστούν τις εκλογές πολιτική αυτοχειρία.

Αντίθετα, η αναβολή των αποφάσεων και η παραπομπή της συζήτησης για την «ελάφρυνση» του χρέους την επόμενη χρονιά, ενδεχομένως τελικά να αντιστραφεί επικοινωνιακά κατά τρόπο ώστε να εξυπηρετήσει περισσότερο το σχεδιασμό του πρωθυπουργού. Το πλαίσιο ήδη έχει διαμορφωθεί και στηρίζεται στην ενοχοποίηση των δανειστών ως «αρνητών» της ανάπτυξης προς την Ελλάδα και τιμητές της λιτότητας, την οποία στην  πραγματικότητα η ίδια η κυβέρνηση προκάλεσε με το πισωγύρισμα της τελευταίας διετίας.

Ο ίδιος ο Αλ. Τσίπρας φέρεται παράλληλα να προετοιμάζει ευρύ ανασχηματισμό στην κυβέρνησή του, με επίκεντρο ειδικά το οικονομικό του επιτελείο, το οποίο σε αντίθεση με τα όσα φημολογούνταν μέχρι σήμερα αναμένεται να «ξηλωθεί» σε όλα τα επίπεδα καθώς Τσακαλώτος, Χουλιαράκης, Λιάκος, Παπαδημητρίου κ.α. χρεώνονται το διαπραγματευτικό εγκλωβισμό του Μαξίμου σε τακτικές που οδήγησαν σε διαδοχικά αρνητικά αποτελέσματα. Είναι πιθανόν με τον ανασχηματισμό αυτό ο πρωθυπουργός να πραγματοποιήσει περαιτέρω άνοιγμα προς το διασπασμένο χώρο του κέντρου και να προσκαλέσει στελέχη προηγούμενων κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ με τα οποία υπάρχει δίαυλος επικοινωνίας.

Στρατηγικά η άμεση προσφυγή στις κάλπες θα είχε νόημα μόνο αν είχαν διαμορφωθεί συνθήκες που θα εξασφάλιζαν στον ΣΥΡΙΖΑ ποσοστά άνω του 20-25% στις εκλογές, και θα του έδιναν μια ισχυρή δεύτερη θέση και ρόλο ρυθμιστή των εξελίξεων. Είναι μια επιλογή που εκ των πραγμάτων δεν αποκλείεται εφόσον συντρέξουν προϋποθέσεις. Οι αποφάσεις επ’ αυτού θα ληφθούν μέσα στο καλοκαίρι, στη βάση της εικόνας που θα διαμορφωθεί από τις δημοσκοπήσεις που έχουν παραγγελθεί αυτή την περίοδο για να αποτυπώσουν το κλίμα και τις προσδοκίες μετά το κλείσιμο της αξιολόγησης. Αν η φθορά της κυβέρνησης κλιμακωθεί και φανεί ότι ο χρόνος λειτουργεί προς όφελος της αυτοδυναμίας της Ν.Δ, ενδεχομένως να ενεργοποιηθούν εισηγήσεις επιτάχυνσης των εκλογών.

Το χρέος είναι ένα αφήγημα που η κυβέρνηση δεν θα το αφήσει να ξεθωριάσει γρήγορα. Το επόμενο διάστημα ο Αλέξης Τσίπρας θα προσπαθήσει να στρέψει τη συζήτηση στην ανάγκη της συναίνεσης των πολιτικών κομμάτων. Στις συναντήσεις που σχεδιάζει να κάνει με τους πολιτικούς αρχηγούς θα παρουσιάσει ένα μοντέλο στη λογική ότι είναι ώρα να πάρει η Ελλάδα την κατάσταση στα χέρια της, καλώντας όλες τις πλευρές να συνταχθούν σε ενιαία γραμμή για το χρέος και την διευκόλυνση της επιστροφής της χώρας στις αγορές.

Ο Αλέξης Τσίπρας είναι υποχρεωμένος επίσης να παίξει όσο μπορεί το παιχνίδι της «ανάπτυξης» ώστε να περισώσει όσο πολιτικό κεφάλαιο μπορεί και να περιορίσει τον κίνδυνο περαιτέρω δυσάρεστων οικονομικών επιπτώσεων, όπως η ενεργοποίηση του κόφτη, ή η δρομολόγηση πρόσθετων μέτρων.

Αλλά τη μεγάλη του πολιτική ζαριά θα τη ρίξει λίγο πριν το καλοκαίρι του 2018.

Τότε δηλαδή που το 3ο μνημόνιο θα βρίσκεται στην τελική ευθεία για να ολοκληρωθεί και οι  δανειστές θα κληθούν να πάρουν αποφάσεις για το αν θα προσφέρουν στην Ελλάδα ένα κανονικό 4ο μνημόνιο με χρηματοδότηση ή ένα ενδιάμεσο πρόγραμμα «εγγυήσεων» που θα διευκολύνει τον μικρο-δανεισμό τις χώρας από τις αγορές.

Το γεγονός ότι δεν διαφαίνεται διάδρομος για «καθαρή έξοδο» από τα μνημόνια το 2018, ενώ λίγους μήνες μετά θα ενεργοποιηθούν τα μέτρα των 5 δισ. ευρώ που ψήφισε η Βουλή για περικοπές στις συντάξεις και στο αφορολόγητο, ενισχύουν τις πιθανότητες οι εξελίξεις να οδηγήσουν σε εκλογές πριν το δεύτερο εξάμηνο.

Το χρέος θα είναι και τότε στο ίδιο τραπέζι και θα προσφέρει μια ακόμη ευκαιρία στην κυβέρνηση να δημιουργήσει συνθήκες για την πολιτική του εκμετάλλευση. Η στοχοποίηση του ΔΝΤ, που από σύμμαχος για το χρέος ξαναγίνεται ο στυγνός υποκινητής των μέτρων λιτότητας, έχει ήδη ξεκινήσει και θα κορυφωθεί αμέσως μετά την εκταμίευση της δόσης και τις γερμανικές εκλογές.

(φωτογραφία: SOOC)

Δημοσίευση: Ιουνίου 09, 2017