ΗΠΑ: Πέντε λόγοι για την άρση του εμπάργκο όπλων στην Κύπρο

Πού βασίζεται το νόμοσχέδιο που κατατέθηκε στο αμερικανικό Κογκρέσσο

Γράφει η Αντωνία Δήμου

Στις 24 Μαϊου 2018 ο Δημοκρατικός Αμερικανός γερουσιαστής Μπομπ Μενέντεζ, υψηλόβαθμο μέλος της επιτροπής εξωτερικών κατέθεσε νομοσχέδιο που εστιάζει στον τερματισμό του ισχύοντος από το 1987 νόμου που επιβάλλει εμπάργκο όπλων στην Κύπρο.

To ίδιο ακριβώς νομοσχέδιο κατέθεσε ενάμιση μήνα πριν και συγκεκριμένα στις 13 Απριλίου 2018 στην επιτροπή εξωτερικών υποθέσεων της αμερικανικής βουλής (US House) ο Δημοκρατικός βουλευτής Ντέιβιντ Σίσιλιν.

Η νομοθετική κινητικότητα υπέρ των κυπριακών συμφερόντων στα δύο σώματα του αμερικανικού κογκρέσου (US House και Senate) αποτυπώνει τη δυναμικά εξελισσόμενη διαδικασία επαναπροσδιορισμού της στρατηγικής των ΗΠΑ στην Ανατολική Μεσόγειο.

Η επταετής πολεμική κρίση στη Συρία, η διαφαινόμενη αλλαγή των συνόρων Sykes Picot με δεδομένη την de facto κατάτμηση της Συρίας σε τέσσερις σφαίρες επιρροής, η εξεύρεση αξιόλογων ενεργειακών κοιτασμάτων σε Κύπρο, Αίγυπτο, Ισραήλ, και η σταδιακή απομάκρυνση της Τουρκίας από τη Δύση έχουν καταστήσει αδήριτη την ανάγκη υιοθέτησης πολιτικών εκ μέρους των ΗΠΑ για την προώθηση της σταθερότητας και ασφάλειας στην Ανατολική Μεσόγειο κατά τρόπο που να συνάδει με τα αμερικανικά συμφέροντα.

Υπό το συγκεκριμένο πρίσμα, το νομοσχέδιο (H.R. 5508) για την κατάργηση της απαγόρευσης της μεταφοράς αμυντικού υλικού από τον κατάλογο πυρομαχικών των ΗΠΑ στην Κυπριακή Δημοκρατία υποβλήθηκε προς έγκριση με τις ακόλουθες επισημάνσεις στην εισηγητική του έκθεση:

Πρώτον, η Κύπρος αποτελεί στρατηγικό εταίρο των ΗΠΑ καθώς η Νήσος συνιστά κρίσιμο μέλος του Παγκόσμιου Συνασπισμού για την Καταπολέμηση του Ισλαμικού Κράτους στο Ιράκ και τον Λίβανο, και συνεργάζεται στενά με την Ουάσιγτον στον τομέα ανταλλαγής πληροφοριών.

Δεύτερον, οι ΗΠΑ έχουν συνεισφέρει στην κατάρτιση της στρατηγικής εθνικής ασφάλειας της Κύπρου παρέχοντας εκπαίδευση σε Κυπρίους αξιωματούχους σε τομείς όπως η ασφάλεια στον κυβερνοχώρο, η αντιτρομοκρατία, η διάθεση εκρηκτικών πυρομαχικών και η διαχείριση των αποθεμάτων τους.
Την ίδια στιγμή, η Κύπρος αποτελεί σημαντικό μέλος της Πρωτοβουλίας για την Διάδοση Ασφάλειας (Proliferation Security Initiative) που εστιάζει στην καταπολέμηση της εμπορίας όπλων μαζικής καταστροφής.

Τρίτον, οι ΗΠΑ και η Κύπρος έχουν εδραιώσει ισχυρές διμερείς οικονομικές σχέσεις, ιδίως σε τομείς όπως η ενέργεια, οι χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες και η εφοδιαστική (logistics).
Ειδικά ως προς τον τομέα της ενέργειας, αμερικανικές εταιρίες συμμετέχουν στην εξερεύνηση ενεργειακών κοιτασμάτων εντός της κυπριακής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης προωθώντας τα συμφέροντα των ΗΠΑ και παρέχοντας μια πιθανή εναλλακτική επιλογή έναντι του ρωσικού φυσικού αερίου σε συμμαχικές χώρες.
Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι, όπως αναφέρεται στην εισηγητική έκθεση, η άρση του ισχύοντος αμερικανικού εμπάργο όπλων σε βάρος της Κύπρου θα απελευθερώσει στρατιωτικό υλικό το οποίο δύναται να χρησιμοποιηθεί για την προστασία των ενεργειακών υποδομών στην Ανατολική Μεσόγειοέναντι απειλών που προέρχονται από τρομοκρατικές οργανώσεις, όπως η Χεζμπολάχ κ.α.

Τέταρτον, παρά την ύπαρξη ισχυρών οικονομικών σχέσεων και την εδραίωση συνεργασίας στον τομέα της ασφάλειας, η Κύπρος υπόκειται σε απαγόρευση της εξαγωγής αμυντικού αμερικανικού υλικού ήδη από το 1987.
Όπως επισημαίνεται στην εισηγητική, «το αμερικανικό εμπάργκο όπλων του 1987 επεβλήθη με ζητούμενο τον περιορισμό των πωλήσεων όπλων τόσο στην Κυπριακή Δημοκρατία όσο και στο κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου προκειμένου να αποφευχθεί η παρεμπόδιση των ειρηνευτικών προσπαθειών επανένωσης της Νήσου.
Στην πραγματικότητα ωστόσο τουλάχιστον 30 χιλιάδες Τούρκοι στρατιώτες σταθμεύουν στο κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου εφοδιασμένοι με αμερικανικά όπλα που προμηθεύονται από την Τουρκία».

Πέμπτον, η αμερικανική απαγόρευση πώλησης όπλων στην Κύπρο ανάγκασε την τελευταία να αποκτήσει αμυντικό υλικό από χώρες που αντιστρατεύονται τα συμφέροντα των ΗΠΑ ανά την υφήλιο.

Με την άρση της απαγόρευσης τίθενται οι βάσεις ενίσχυσης της ασφάλειας εταίρων στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, δηλαδή της Κύπρου που κατέχει κρίσιμη σημασία για την ασφάλεια των ΗΠΑ και της Ευρώπης.

Στην βάση των ανωτέρω, η αμερικανική γερουσία και η βουλή προτείνουν την τροποποίηση του κεφαλαίου 620C του Νόμου περί Εξωτερικής Βοήθειας του 1961 απενεργοποιώντας την υποενότητα (e) η οποία απαγόρευε συμφωνίες πώλησης όπλων στην Κυπριακή Δημοκρατία έπειτα από τις 22 Δεκεμβρίου 1987.

Επιπρόσθετα, με το νομοσχέδιο καταργείται η παράγραφος (r) του κεφαλαίου 126.1 / Τίτλος 22 του Κώδικα Ομοσπονδιακών Κανονισμών (Code of Federal Regulations) σχετικά την απαγόρευση εξαγωγών, εισαγωγών και πωλήσεων προς ή από την Κύπρο, καθώς και η Δημόσια Eιδοποίηση 1738 (Public Notification 1738) της 18ης Δεκεμβρίου 1992 (57 Ομοσπονδιακός Κανονισμός 60265) σχετικά με την πολιτική που διέπει τις άδειες εξαγωγής πυρομαχικών στην Κύπρο.

Ο αμερικανικός νομοθετικός διάλογος και η εμπέδωση νέας εποχής στις σχέσεις Κύπρου-ΗΠΑ είναι αποτέλεσμα της μεθοδικής επιμόρφωσης των εκλεγμένων εκπροσώπων του αμερικανικού κογκρέσου από αξιωματούχους της κυπριακής κυβέρνησης αλλά κυρίως του αμερικανοκυπριακού λόμπυ το οποίο με συνέπεια επί σειρά ετών προωθεί είτε αυτόνομα είτε σε συνεργασία με αμερικανοελληνικές ή/και αμερικανοεβραϊκές οργανώσεις τα κυπριακά συμφέροντα στην αμερικανική πρωτεύουσα.

Προ ολίγων μάλιστα ημερών είχα την ευκαιρία να διαπιστώσω για μία ακόμη φορά ιδίοις όμασι στην Ουάσιγκτον τον τρόπο με τον οποίο η Διεθνής Συντονιστική Επιτροπή-Δικαιοσύνη για την Κύπρο (PSEKA) συνεργάζεται με την Ομοσπονδία Κυπριακών Αμερικανικών Οργανώσεων (FCAO), την Αμερικανο-Εβραϊκή Επιτροπή (AJC), και αμερικανοελληνικές οργανώσεις προκειμένου να τροφοδοτήσουν τη δημόσια συζήτηση επί ζητημάτων αμοιβαίου ενδιαφέροντος για την Κύπρο και τις ΗΠΑ με στόχο την επιρροή στη διαδικασία χάραξης της αμερικανικής πολιτικής. Πρόκειται για μία διαδικασία που ακολουθείται από το αμερικανοκυπριακό λόμπυ με συνέπεια και πειθαρχία κατ’εφαρμογή της αρχής του Αμερικανού συγγραφέα Τζιμ Ρομ σύμφωνα με την οποία «η πειθαρχία είναι η γέφυρα μεταξύ στοχοθεσίας και επίτευξης του στόχου».

* Η Αντωνία Δήμου είναι επικεφαλής του Τομέα Μέσης Ανατολής και Περσικού Κόλπου στο Ινστιτούτο Αναλύσεων Άμυνας και Ασφάλειας (ΙΑΑΑ), Εταίρος στο Κέντρο για την Ανάπτυξη της Μέσης Ανατολής του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια, Λος Άντζελες, και στο Κέντρο Στρατηγικών Σπουδών του Πανεπιστημίου της Ιορδανίας.
ArmyVoice

Δημοσίευση: Ιουνίου 14, 2018