Δεν υπάρχει θέμα «μεγάλης κρίσης» - Κατέρρευσε το μοντέλο ζωής που είχαμε οικοδομήσει

ΓΙΑΝΝΗΣ ΛΟΒΕΡΔΟΣ

Όλοι ομιλούν για τη μεγάλη κρίση, που διέρχεται η ελληνική οικονομία. Κι όλοι εύχονται να περάσει, ωσάν να ήταν κάποια γρίπη, γρήγορα. Αυτό, που υφιστάμεθα ως κοινωνία δεν είναι κρίση. Και τούτο διότι η λέξη κρίση εμπεριέχει την έννοια του εφήμερου, του προσωρινού.

Αυτό όμως δεν ισχύει.

Τούτο που ισχύει είναι ότι κατέρρευσε το μοντέλο ζωής, που είχαμε οικοδομήσει με δανεικά τις τελευταίες δεκαετίες.

Αυτοί, που πιστεύουν μετά από 5 χρόνια ότι η «κρίση» θα ξεπεραστεί σε κάποιο διάστημα και θα μπορέσουμε να επιστρέψουμε στην γνωστή ευδαιμονία με δανεικά, πλανώνται πλάνη οικτρά. Ακόμα κι αν μπορούμε να δανειζόμαστε σχετικά τα επόμενα 2-3 χρόνια, (κάτι που κατά την γνώμη μας είναι λίαν αμφίβολο έως απίθανο) αυτό δεν σημαίνει ότι θα υπάρχουν περίσσια για να πέφτουν στην κατανάλωση, για να δίνονται στους αγρότες, που κλείνουν τους δρόμους με τα τρακτέρ, να γίνονται προσλήψεις δημοσίων υπαλλήλων η να αυξάνονται τα λαμόγια κι οι επιτήδειοι προμηθευτές του Δημοσίου.

Τα μέτρα που ελήφθησαν θα είναι μόνιμα. Κι η χήνα με τα χρυσά αυγά, που νομίζαμε ότι είναι το κράτος επί 30 χρόνια, ψόψησε. Ο μόνος τρόπος να ξαναγνωρίσουμε ανάπτυξη στον τόπο μας είναι μόνον μέσα από την ενίσχυση του ιδιωτικού τομέα, που δεν θα εξαρτάται από το δημόσιο, και μέσα από την δημιουργία πλούτου. Για να το πετύχουμε αυτό χρειάζεται να επιστρέψουμε στις παραδοσιακές αξίες. Στην παιδεία, στον μόχθο, στην παραγωγικότητα, στην αλληλεγγύη, στην δημιουργικότητα, στην ευσυνείδητη εργασία. Όλα αυτά, που έχουμε εγκαταλείψει εδώ και δεκαετίες, με αποτέλεσμα να έχουμε φθάσει στο σημείο να μην παράγουμε το παραμικρό, θα είναι η μοναδική μας διέξοδος στο εγγύς και στο απώτερο μέλλον.

Για να καταστεί όμως εφικτό, πρέπει να αλλάξουμε συνολικά νοοτροπία. Να μην τα περιμένουμε όλα από το κράτος. Να μην θεωρούμε ότι υπάρχουν «κεκτημένα» και βολέματα. Δείτε ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα του διεστραμμένου τρόπου σκέψης, που επικράτησε τα τελευταία 30 χρόνια Το 1981, η Ελλάδα ήταν αυτάρκης σε παραγωγή τροφίμων. Οι αγρότες παρήγαγαν για την αγορά και τον καταναλωτή. Από το 1981, οι επιδοτήσεις προκάλεσαν μια στρεβλή κι άκρως διεφθαρμένη άποψη, που επικράτησε και στους αγρότες. Απέκτησαν μια ιδιότυπη δημοσιοϋπαλληλική νοοτροπία. Κι έπαψαν να παράγουν για τον καταναλωτή αλλά παρήγαγαν, κατά βάση άχρηστα προϊόντα, που τα έθαβαν στις αλήστου μνήμης χωματερές, για να παίρνουν τις πλουσιοπάροχες επιδοτήσεις, που τις σπαταλούσαν σε μια ιδιότυπη συβαρίτικη συμπεριφορά, τζόγος, μπουζούκια, ρωσίδες. Ενώ ταυτόχρονα η Ελλάδα για να τραφεί άρχισε να εισάγει μαζικά τρόφιμα από το εξωτερικό. Μέχρι πατάτες από την Αίγυπτο, λεμόνια από το Ισραήλ, ντομάτες από την Τουρκία κοκ.

Μπορούμε τώρα να αλλάξουμε και να προσαρμοσθούμε στη νέα πραγματικότητα; Αν τα καταφέρουμε θα εισέλθουμε σε μια νέα δύσκολη αλλά παραγωγική φάση. Αν όχι, τότε θα εγκλωβιστούμε στον φαύλο κύκλο της ύφεσης και της υπανάπτυξης, φοβόμαστε για πάντα...

Δημοσίευση: Οκτωβρίου 11, 2015