ΒΡΕΘΗΚΕ ΤΟ ΕΓΓΡΑΦΟ ΠΟΥ ΑΠΟΔΕΙΚΝΥΕΙ ΟΤΙ Η ΠΟΛΗ ΤΟΥ ΚΙΑΤΟΥ ΕΛΑΒΕ ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΡΩΤΟ ΟΙΚΙΣΤΗ

To έγγραφο από το αρχείο "του εν Τριπόλει Δικαστηρίου των Εφετών", το δημοσίευσα για πρώτη φορά στο τελευταίο φύλλο της εφημερίδας "Πολιτεία Σικυωνίων" (φύλλο 116, Νοέμβριος 2015). Για όσους έτυχε να μη το διαβάσουν, το αναδημοσιεύω στο FACEBOOK. Είναι σημαντικό, διότι αποτελεί αμάχητο τεκμήριο ότι ο Κιάτος ήταν γαιοκτήμονας και ο πρώτος οικιστής από τον οποίο έλαβε το όνομα η πόλη του Κιάτου.
ΤΑΠΙ (δηλοποιητικόν)
Εκ του υπ' αριθ. 153
Δια του παρόντος δήλον γίνεται ότι ο Αβδή Κιαμίλμπεη παρεχώρησε και παρέδωκε αντί 12.000 γροσίων εις τον Θεοδωράκην Χρήστου Βλασιόπουλον Αργείον όσους τόπους πολλούς ή ολίγους γεωργησίμους και μη γεωργησίμους εξουσιάζει εις το "τσιφλίκι Διμηνιό", κείμενον εις την πεδιάδα Βόχαν, εις το Βιάριμαμπεϊ, το υπό την εξουσία μας, με Βασιλικόν Βεράτιον Καλτάν (διοικητική περιφέρεια) της Κορίνθου, οι οποίοι τόποι περιορίζονται προς το έν μέρος από τα σύνορα του Λαλιωτίου, προς το άλλο από τους βράχους του Μελλισσίου, προς το τρίτον από το Περιάλιον (παραλία), προς το τέταρτον από το εντός του σχίνου δένδρου ζακούμ (αγριοχαρουπιά) με τας γαίας του Κιάτου και από την μεγάλην οδόν την φέρουσαν από τας γαίας του Ζαφέρ Αγά και του Ντερβάν Αγά ταδαίδων (Ζοσήδων) εις τα Καπαντέϊκαν (οικισμός του Μεγάλου Βάλτου). Αυτός ο Θεοδωράκης αφού εδέχθη αυτήν την παράδοσιν και εκπλήρωσε την ρηθείσαν ποσότητα εις τον Κιαμίλμπεη εδόθη η άδεια του Κυρίου της γής δι' αφεντικό να εξουσιάζη εις τον τόπον, ήλθε προς ημάς και εξέφρασε την περί αυτού επιθυμίαν του όθεν κατά τον Βασιλικόν Νόμον, αφού ελήφθη παρ' ημών το κανονικόν δόσιμον της γης εδόθη εις χείρας του το παρόν "δηλοποιητικόν". Ο ρηθείς λοιπόν Θεοδωράκης λαμβάνων εις την εξουσίαν του τους ειρημένους τόπους ενόσω γεωργεί αυτούς κατ' έτος και πληρώνει τα δέκατα (τον φόρο της δεκάτης) και άλλα κανονικά εις τους κατά καιρόν κυρίους της γης να μη εμποδίζεται εις τούτο ούτε από ημάς ούτε από κανένα άλλον, 29 σαπανιού (Şubat = οθωμανικός μήνας=Φεβρουάριος) 1831 (οθωμανικό έτος), από Χριστού 1816 (δηλαδή 29 Φεβρουαρίου 1816).
Υπογραφή
Χουσείν, Φρούραρχος Ακροκορίνθου και κύριος του Τιμαρίου (Τ.Σ.=Τίθεται η Σφραγίδα),
Κασίμης Κεχαγιάς κ.λ.π (Τ.Σ.).
Δια το παρόν της μεταφράσεως (από τα τουρκικά), Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος (τότε υπουργός Εξωτερικών)
- ο Διερμηνεύς του Βασιλείου της Ελλάδος (Τ.Σ.) Ισούφ Μπέις Αχμέτ πασσά Λαδάς.
Δια το ακριβές της αντιγραφής
Εν Τριπόλει τη 13 Απριλίου 1836
Ο Γραμματεύς του εν Τριπόλει Δικαστηρίου των Εφετών (Τ.Σ.) Βασιλειάδης.
Συμπεράσματα:
Mε τη δημοσίευση αυτού του εγγράφου λήγει οριστικά και αμετάκλητα η διαμάχη του ζητήματος "πως προέκυψε το όνομα Κιάτο". Ο Κιάτος ήταν ο πρώτος έλληνας οικιστής της περιοχής που κατείχε μεγάλη έκταση γης, από τη σημερινή οδό Ρώμου Φιλύρα με επέκταση βόρεια και δυτικά. Η προσεκτική ανάγνωση του εγγράφου αποκαλύπτει ότι σχετικά με τα όρια του πωλούμενου τιμαρίου, αυτά αρχίζουν με την περιγραφή των χωριών και των φυσικών χαρακτηριστικών και ακολουθεί ο προσδιορισμός με ιδιοκτησίες προσώπων (γαίες=κτήματα) και συγκεκριμένα με τα κτήματα του Κιάτου και τα κτήματα δύο τούρκων του Ζαφέρ Αγά και του Ντερβάν Αγά. Ως επικουρικά μόνο επιχειρήματα μπορεί να προστεθούν ότι α) τελευταίος απόγονος της οικογένειας Κιάτου ήταν ο Κωνσταντής Κιάτος ο οποίος με αίτησή του προς τον δήμαρχο Ερυμανθείας του Νομού Αχαΐας ζητά να την προωθήσει στην Κυβέρνηση για την απονομή Αριστείου λόγω της συμμετοχής του στην Επανάσταση του 1821 (Γενικά Αρχεία του Κράτους, αίτηση από 19 Ιουνίου 1839). Πάνω στην αίτηση υπάρχει βεβαίωση υπογεγραμμένη από τον δήμαρχο ότι δεν υπάρχει άλλο πρόσωπο στο δήμο με αυτό το επώνυμο και ότι ο αιτών δεν έχει κατηγορηθεί ποτέ για κάποιο αδίκημα. Προφανώς, ο τελευταίος απόγονος είχε φύγει από την περιοχή μας με την κάθοδο της στρατιάς του Δράμαλη αφού, σύμφωνα με όλους τους συγγραφείς και οπλαρχηγούς, διεξάγονταν μάχες πάνω από τις σταφιδαμπέλους του Κιάτου β) σε επίσημα έγγραφα του ελληνικού κράτους αναγραφόταν όχι Κιάτο αλλά Κιάτου (γραφή που υπάρχει και στην απογραφή του 1700 του ενετού Φραντζέσκο Γκριμάνι) ενώ διηγήσεις συγγενών συμπολιτών μας φοιτητών που σπούδασαν στο Πανεπιστήμιο Αθηνών στο δεύτερο ήμισυ του 19ου αιώνα αλλά και στις αρχές του 20στού αιώνα ανέφεραν ότι οι καθηγητές, τους διόρθωναν όταν έλεγαν 'είμαστε από το Κιάτο" σε "όχι Κιάτο αλλά Κιάτου".

Γεώργιος Κασκαρέλης

Δημοσίευση: Νοεμβρίου 29, 2015